Susin Nielsen - Iets heel bijzonders

Een zorgeloze kindertijd? Dat wens je iedereen toe. Maar de overgang naar volwassenheid gaat niet vanzelf. Sterker nog, voor menig schrijver geldt dat een jeugdboek er pas toe doet wanneer er een enorme bak met ellende over de jonge verhaalfiguren wordt uitgestrooid. Anders zijn, (seksueel) geweld, verslaving, gescheiden ouders, ziekte, dood, pesterijen, noem maar op. Niets is te gek. De lezer moet tegen een stootje kunnen, de hoofdpersoon wordt er sterker door en het verhaal wint aan zeggingskracht.

Sommige auteurs lijken het schrijven over problemen en kwetsbare jongeren tot een soort van standaard te hebben verheven. Carry Slee is daarvan in eigen land een goed voorbeeld. Haar verhalen zijn dikwijls opgebouwd rond een maatschappelijk thema en bevatten een boodschap. In Fake! (2021) bijvoorbeeld dreigt de hoofdpersoon Levi ten onder te gaan na de verspreiding van een filmpje op YouTube met nepnieuws. Pas dus op voor de gevaren van fake news!

De in Canada geboren Susin Nielsen (1964)  heeft een sterke voorkeur voor mensen die anders zijn, zeg maar de outcasts in de samenleving. Ook zij heeft een boodschap, beter gezegd missie. Ze hoopt dat haar lezers leren in andermans schoenen te lopen, dat er ruimte ontstaat voor begrip. Hierna meer over haar nieuwste boek voor veertien jaar en ouder: Iets heel bijzonders.

Het verhaal

De veertienjarige Wilbur Alberto Thüringer- Jiménez, roepnaam Wilbur, is niet bepaald moeders mooiste.

Farah, een van mijn thuisles-vrienden in Vancouver, zei dat ik de jonge Marty Feldman zou kunnen spelen als er ooit een biopic over hem werd gemaakt, wat ik opvatte als een compliment, tot we naar Young Frankenstein keken. (p. 11)

Opgevoed door twee prachtige moeders (de mampa’s zoals hij ze noemt) hoopt Wilbur zijn oude leven achter zich te laten als hij op de middelbare school start. Het helpt niet wanneer zijn brief voor de tijdcapsule – een nogal persoonlijk en openhartig relaas waarin Wilbur zijn doelen ontvouwt voor de komende jaren – door een onverlaat wordt gepost op alle social media en gelezen wordt door de hele school. Met daarin ambities als ‘een grotere Jeremiah’ (Wilburs koosnaam voor zijn geslachtsdeel) en het mogen aanraken van een van de borsten van een meisje op wie hij hopelijk ooit smoorverliefd wordt, kan hij eigenlijk maar beter direct onderduiken.

Tot overmaat van ramp heeft zijn beste vriend, de homoseksuele Alex, net een relatie met Fabrizio, waardoor hij minder tijd heeft voor Wilbur. Gelukkig is daar Sal, zijn oude buurman van 85 jaar bij wie hij altijd terecht kan en met wie hij stoom kan afblazen door samen in het natuurhistorisch museum onder het geraamte van een kolossale dinosaurus te liggen.

Als Wilburs klas via een uitwisselingsproject een groep Franse leerlingen ontvangt, komt Charlie bij hem in huis. Charlie blijkt geen jongen maar een meisje, Charlotte. Een erg leuk meisje bovendien, met ook nog eens dezelfde naam als de hoofdpersoon in zijn lievelingsboek Charlotte’s web.

Nielsen verwijst in haar verhaal meerdere keren naar dit boek van E.B. White over een meisje dat de dieren kan verstaan en bevriend is met het biggetje Wilbur en diens beste vriendin Charlotte, een beeldschone grote grijze spin.

Wilbur echter durft Charlie niet te vertellen wat hij van haar vindt. Dat is het moment waarop Sal, Alex en Fabrizio besluiten om Wilbur eens goed onder handen te nemen als een echt Queer Eye-team (vernoemd naar de gelijknamige metamorfose-shows op Netflix, momenteel een absolute hit).

 

Susin Nielsen bewijst opnieuw dat ze geweldig kan schrijven. Schijnbaar moeiteloos haalt ze het hoge niveau van eerder verschenen werk. Ze blijft doen waar ze goed in is en dat is het schrijven over kwetsbare mensen, in het bijzonder jongeren die om allerlei redenen onzeker in het leven staan en geholpen door hun omgeving groeien in hun zelfbewustzijn.

Het moet raar lopen wil de lezer de hoofdpersoon Wilbur niet in het hart sluiten. Weer zo’n verhaal dat op een weldadige manier onder je huid kruipt en waar je mede dankzij de droge humor van de auteur werkelijk geen genoeg van krijgt.

 

Nielsen, S. (2021) Iets heel bijzonders. Oorspronkelijke titel: Tremendous Things. Nederlandse vertaling door Lydia Meeder en Barbara Zuurbier. Rotterdam: Uitgeverij Lemniscaat. Isbn 978 90 477 1326 5 € 15,99, 236 blz.