Jacques Vriens - Strijd om de kathedraal

De vader van Thies is een belangrijk man. Als bouwmeester heeft hij de leiding over de bouw van een kathedraal. De grootvader van Thies had ook al in die functie gewerkt aan dit grootse project dat Trichterbosch straks meer aanzien moet geven. Als Thies eenmaal volwassen is, ligt het voor de hand dat hij het werk van zijn vader voortzet. Maar Thies heeft daar helemaal geen zin in. Hij heeft andere plannen. Hij droomt van een toekomst als toneelspeler, iets wat hij zijn ouders nog niet heeft durven vertellen. Voorlopig volgt hij onderwijs bij de monniken in de plaatselijke abdij, de voornaamste geldschieters. Met tegenzin ondergaat Thies de vernederingen door de strenge broeder Daniël, om daarna weer troost te vinden bij de veel zachtaardiger broeder Wees die de scepter zwaait in de tuinen bij het klooster.

Op een dag ontmoet Thies Mette, een blind meisje. Ze is de dochter van Otto, een weduwnaar, die als sjouwer is aangesteld op de bouwplaats bij de kathedraal. Mette wil alles weten over het bijzondere gebouw en ze vraagt Thies het haar te beschrijven. Aanvankelijk ergert Thies zich aan de opdringerige Mette, maar na verloop van tijd gaat hij haar steeds meer waarderen en hij laat zich zelfs overhalen haar mee te nemen voor een riskante rondleiding op de hoge steigers rond de kathedraal.

Niet iedereen in Trichterbosch is blij met de komst van de kathedraal. De voormalige bewoners van het terrein waarop de kerk verrijst, hebben zich verenigd en aangevoerd door bedelmonnik Mattias wordt er geregeld gedemonstreerd. De protesten verharden zich en het ouderlijk huis van Thies moet op een zeker moment zelfs door de schout en zijn rakkers worden ontzet. Maar ook op de bouwplaats is het onrustig en er vinden sabotageacties plaats met uiteindelijk brand en zelfs een dodelijk ongeluk tot gevolg. De vader van Mette komt om het leven. Mette wordt overgebracht naar haar tante Rennewief die als hoerenmadame een herberg bestiert, even buiten de poorten van de stad. Zij deinst er zelfs niet voor terug haar jonge nichtje in te zetten als prostituee. Rennewief heeft daarbij echter niet gerekend op Thies, die zijn vriendin niet is vergeten. Dat betekent wel dat Thies zich de toorn van zijn vader op zijn hals moet halen.

Jacques Vriens, voormalig kinderboekenambassadeur (2013 – 2015), is een groot verteller die kan terugblikken op een tot nog toe succesvolle loopbaan als schrijver. Hij schreef talloze verhalen, vooral voor kinderen die op de basisschool zitten. Dat is niet vreemd wanneer je bedenkt dat Vriens jarenlang zelf werkzaam was als onderwijzer. Heel bekend zijn diens verhalen Achtstegroepers huilen niet (1999) en Oorlogsgeheimen (2007), beide verfilmd en ook bekend van de bewerkingen voor het theater. Strijd om de kathedraal verscheen eerder in 2012 bij dezelfde uitgever Van Holkema & Warendorf. Ook dit verhaal is weer bewerkt tot een theaterproductie. Op het moment van schrijven zijn de voorbereidingen in volle gang voor een groot theaterspektakel in Den Bosch in de open lucht waarbij het publiek zich letterlijk kan onderdompelen in de middeleeuwen.

De geschiedenis speelt zich af in de zomer van het jaar 1422. Alleen voor het laatste hoofdstuk maken we een tijdsprong en vernemen we hoe het de inmiddels volwassen geworden hoofdpersonen, Mette en Thies, dertig jaar later vergaat.

 Het taalgebruik van Vriens is vlot, beeldend en voor grote groepen leerlingen toegankelijk. Hier ligt meteen ook de grootste verdienste van het boek. Het verleden komt op een aansprekende manier tot leven en tussen de regels door komt de lezer in deze spannende jeugdroman veel aan de weet over het dagelijks leven van onze voorouders in de vijftiende eeuw. Daarnaast krijgen we een aardig beeld van de bouw van een kathedraal. Voorin het boek vinden we daartoe een schets van een dwarsdoorsnede van een kathedraal, door de hoofdpersoon qua vorm ook wel vergeleken met het lijf van een reus.

Een mooi, ontroerend verhaal over vriendschap en volwassen worden dat veel brugklassers zal bekoren.

Vriens, J. (2012, 2022) Strijd om de kathedraal. Amsterdam: Van Holkema & Warendorf,  imprint van Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum. Isbn  978 90 003 8117 3  € 12,99, 192 blz.