Nicoby en Vincent Zarbus, naar Jostein Gaarder - De wereld van Sofie

In 1991 verscheen in Noorwegen De wereld van Sofie (Sofies verden) van Jostein Gaarder (Oslo, 1952). Het werk geldt inmiddels als een klassieker. Deze lijvige roman over filosofisch leren viel niet alleen in de smaak bij volwassenen, maar ook bij jongere lezers. De kracht van Gaarder is dat hij op een luchtige manier schrijft over de denkbeelden van grote filosofen door de eeuwen heen. Jongeren worden aangespoord om zelf te filosoferen en op een andere manier te kijken naar de wereld en naar zichzelf. Dat helpt jongvolwassenen weer bij het ontwikkelen van een eigen identiteit.

Hoofdpersoon is de veertienjarige Sofie Amundsen die per post een tweetal berichten ontvangt van een vooralsnog onbekend persoon: Wie ben jij? en Waar komt de wereld vandaan?

Vanaf dat moment ontvangt Sofie geregeld enveloppen met achtergrondinformatie en cursusmateriaal over de Westerse filosofie. Sofie verdiept zich in alle documentatie en leert meer over het denken en de ideeën van filosofen als Aristoteles, Plato en Sartre. Na verloop van tijd achterhaalt Sofie ook de identiteit van haar geheimzinnige filosofieleraar, een zekere Alberto Knox.

De geschiedenis werd vele malen vertaald, werd in 1994 ook in ons taalgebied uitgebracht en is na bijna dertig jaar toe aan zijn vijfenzeventigste druk.

Het verhaal werd bovendien omgewerkt tot film, musical en bordspel en is thans verschenen als stripboek. De Waalse schrijver Vincent Zabus maakte het samen met de Franse tekenaar Nicoby, pseudoniem van Nicolas Bidet. In oktober verscheen het eerste deel van de Nederlandstalige uitgave bij Scratch.

Graphic novel

Strips spreken velen aan, niet in de laatste plaats de jongeren die weinig ophebben met lezen. De wijze waarop Nicoby en Zabus het oorspronkelijke verhaal van Gaarder toegankelijk maken voor een nieuwe generatie lezers dwingt respect af. Daarbij maken zij dankbaar gebruik van de bijna onbegrensde visuele mogelijkheden van het medium strip waardoor het verhaal wint aan zeggingskracht. We zien bijvoorbeeld hoe de hoofdpersoon tijdens een hoestbui de letters van een blaadje niest. Hoe zij zich als een astronaut niets aantrekt van de regels van de zwaartekracht. Hoe ze valt uit een plaatje, of zich optrekt aan de letters.

De zwierige illustraties doorspekt met humor prikkelen niet alleen de fantasie, maar dragen in belangrijke mate bij aan de leesbaarheid van de best wel complexe opvattingen en begrippen die voorbijkomen.

Kortom, een wervelend verhaal, fraai ingekleurd door Philippe Ory met ondersteuning van Bruno Tatti die het gekartonneerde omslag voor zijn rekening nam.

Wat geven ze toch mooie boeken uit bij Scratch. Deze uitgever, specialist op het terrein van de beeldroman, heeft de uitgave van graphic novels mijns inziens tot kunst verheven!

Medio oktober verschijnt het tweede deel van De wereld van Sofie. Ik kan niet wachten!

Nicoby en Vincent Zabus, naar Jostein Gaarder (2022) De wereld van Sofie deel 1: de filosofie, van Socrates tot Galileï. Amsterdam: Scratch Books. Isbn 978 94 931 6663 9 € 24,95, 260 blz.